Dossier Libanon

Veteraan K heeft als dienstplichtig militair in de periode van 29 juli 1981 tot 20 januari 1982 deelgenomen aan de vredesmissie in Libanon (Unifil). Na zijn uitzending kreeg veteraan K te maken met verschillende ernstige klachten waaronder chronische PTSS, met alcohol- en amfetaminemisbruik.

Militair invaliditeitspensioen
In verband met zijn psychische klachten werd door veteraan K een militair invaliditeitspensioen bij het ABP aangevraagd. Nadat veteraan K door een onafhankelijke psychiater werd onderzocht, werd door de minister van defensie aangenomen dat de klachten van veteraan K in relatie staan met de uitzending. Een invaliditeitspensioen werd toegekend. In 2012 ontving veteraan K ook een vergoeding uit de zogenaamde ereschuldregeling.

Aansprakelijkstelling Minister van defensie
Hoewel veteraan K een militair invaliditeitspensioen en een vergoeding uit de ereschuld ontving, blijkt daarmee niet alle schade van veteraan K te worden gecompenseerd. Er is sprake van zogenaamde restschade, waarvoor mr. V. Dolderman, namens de veteraan K, de minister van defensie aansprakelijk stelde.

Gebrek aan zorg
Na een jarenlange en uitputtende juridische strijd, oordeelde de Centrale Raad van Beroep op 14 december 2015 dat de ministerie van defensie in alle fases (voor, tijdens en na de uitzending) tekort is geschoten in zijn zorgplicht jegens de veteraan K.

Voorlichting voor de uitzending
De Centrale Raad van Beroep oordeelde dat defensie niet heeft aangetoond dat veteraan K vòòr de uitzending voldoende voorlichting heeft gekregen over de mogelijkheid dat hij psychische klachten kon krijgen door zijn ervaringen in Libanon.

Zorg tijdens de uitzending
Tijdens de uitzending hebben de leidinggevenden van veteraan K hem er niet op gewezen op de mogelijkheid van hulpverlening. Ook is niet aangetoond dat de leidinggevenden hulp voor veteraan K hebben ingeschakeld toen hij tijdens de uitzending afwijkend gedrag ging vertonen.

Zorg na de uitzending
Naast het gebrek aan zorg voor en tijdens de uitzending, oordeel de Centrale Raad van Beroep dat defensie ook en vooral na de uitzending volstrekt onvoldoende zorg heeft verleend. Dit wordt defensie zwaar aangerekend. Met name vanwege het feit dat in 1987 (Rapport Nazorg ex-UNIFILmilitairen) al bleek dat veel Libanonveteranen de voorlichtingsbrieven over nazorg niet hadden ontvangen. Ook was in 1987 al bij de minister van defensie bekend dat veel Libanonveteranen psychische klachten hadden, maar daarvoor geen hulp kregen en/of zochten. De minister van defensie erkende in 1998 al het belang van actief nazorg beleid. Desondanks heeft de minister niet aangetoond dat veteraan K na 1998 actief nazorg heeft aangeboden gekregen.

Aansprakelijkheid defensie
Omdat de minister van defensie niet kon aantonen dat veteraan K voldoende zorg voor, tijdens en na de uitzending aangeboden heeft gekregen, oordeelde de Centrale Raad van Beroep dat de minister aansprakelijk is voor de schade van veteraan K.
Volg de link en lees de gehele uitspraak van de Centrale Raad van Beroep, uitspraakdatum 14 december 2015, Zaaknummer 14/2027 MAW, ECLI:NL:CRVB:2015:4336.

Gevolgen uitspraak voor veteranen
Het moet duidelijk zijn dat de uitspraak van 14 december 2015 helemaal is toegespitst op de situatie van veteraan K. Echter, de uitspraak kan wel grote gevolgen hebben voor Libanon veteranen die ook te maken hebben met schade door de uitzending naar Libanon.

Uit de uitspraak volgt dat de minister van defensie voor elke individuele veteraan moet aantonen welke zorg voor, tijdens en na de uitzending is aangeboden. De minister van defensie heeft gedurende de procedure van veteraan K duidelijk gemaakt geen bewijs met betrekking tot de individueel aangeboden zorg meer te hebben. Kortom, in elke claim van een Libanonveteraan krijgt defensie dus een bewijsprobleem ten aanzien van de aangeboden zorg. Daardoor kan defensie waarschijnlijk in geen enkele claim aantonen dat aan de zorgplicht is voldaan.

De inzet van de Libanonclaims zal naast het krijgen van erkenning, gericht zijn op het verkrijgen van een schadevergoeding. Maar wat is schade?
Schade bestaat uit een aantal componenten en wordt als volgt opgebouwd:

• Medische schade;
• Gemaakte kosten;
• Gemiste inkomsten, en;
• Smartengeld.

Medische schade
Om in aanmerking te kunnen komen voor een schadevergoeding, moet ten eerste sprake zijn van medische schade of anders gezegd letsel. Letsel kan bestaan uit fysiek letsel (lichamelijk letsel) of mentaal letsel (geestelijk letsel zoals bijvoorbeeld PTSS).
Het letsel moet in de medische sector zijn vastgesteld en gediagnosticeerd zijn.
Naast het feit dat het letsel vastgesteld moet kunnen worden, moet ook vast komen te staan dat het letsel in relatie staat met de uitzending naar Libanon. Met andere woorden er moet sprake zijn van een dientsverbandaandoening.

LET OP! Het Abp zal in het kader van de MIP aanvraag beoordelen of sprake is van letsel en in hoeverre het letsel gerelateerd kan worden aan de uitzending. De beslissing van het Abp zal leidinggevend zijn bij de claim!

Dat betekent dat indien de veteraan nog geen MIP heeft aangevraagd of het MIP is afgewezen omdat geen dienstverbandaandoening kon worden aangenomen, dat in de Libanonclaim geen mogelijkheid bestaat om een schadevergoeding te krijgen!
Het hebben van en MIP of in ieder geval de vaststelling dienstverband, is een basisvoorwaarde voor de claim. GEEN DIENSTVERBAND = GEEN SCHADEVERGOEDING.

Ik benadruk dan ook dat de veteranen die nog geen MIP hebben aangevraagd, dit dan alsnog gaan doen. Neem contact op met het veteranenloket.

Vraag
Ik merk dat ik klachten heb en mijn omgeving wijst mij daarop, maar ik zie er tegenop om mij medisch te laten onderzoeken. Kan ik wel in aanmerking komen voor een schadevergoeding?

Antwoord:
Neen. Het is echt een basisvoorwaarde dat door een medicus wordt vastgesteld dat u klachten heeft. Het Abp moet ook vaststellen dat sprake is van een dienstverbandaandoening. U ontkomt er dan ook niet aan om u te laten onderzoeken (en behandelen) door een arts, althans voor zover u aanspraak wilt kunnen maken op een restschade schadevergoeding.

DIENSTVERBAND AANDOENING IS AANGENOMEN
Als het Abp heeft geoordeeld dat sprake is van een dienstverbandaandoening, dan wordt voldaan aan de basisvoorwaarde om in aanmerking te kunnen komen voor een restschade schadevergoeding.

Restschade schadevergoeding
Als het Abp het dienstverband heeft aangenomen, dan komt de veteraan in aanmerking voor een MIP (IV>10%). Naast het MIP kan in voorkomend geval ook aanspraak gemaakt worden op voorzieningen en onder omstandigheden ook op een bijzondere invaliditeitsverhoging.
Bovengenoemde Abp voorzieningen (dus MIP, Voorzieningen en BIV) zijn de basis. Deze voorzieningen kunnen al een bepaald gedeelte van de schade van de Libanonveteranen compenseren.

LET OP! De inzet van de Libanonclaims is om een compensatie te krijgen van de schade die nog niet wordt vergoed via het Abp. Daarom wordt gesproken over restschade; schade die nog niet wordt vergoed door het ABP!
Kortom, bij het bepalen van schade zal dus gekeken worden naar wat de veteraan al ontvangt van het Abp en wat hij vervolgens nog tekort komt.

Ook de ereschuldregeling is een vergoeding die een (groot) aantal van de Libanonveteranen in 2012 hebben ontvangen via het Abp. Bij het bepalen van de restschade zal naar alle waarschijnlijkheid wel rekening gehouden moeten worden met de uitkering ereschuld.

Gemaakte kosten
Een aantal kosten zullen via het Abp via de verschillende voorzieningen vergoed worden. Denk daarbij aan medische kosten, vervoersvoorzieningen, hobbyvoorzieningen etc. De kosten kunnen dan ook niet meer via de claim vergoed worden.
Uw zorgcoördinator van het Abp kan in overleg met u onderzoeken op welke voorzieningen van het Abp u aanspraak kunt maken.
Kosten die veelal niet via het Abp vergoed worden zijn kosten voor:

1. Huishoudelijke hulp;
2. Kosten voor het onderhoud van uw woning en tuin;
3. Kosten in verband met verslaving (de verslaving (alcohol/ drugs) moet volgens het Abp wel dienstgerelateerd zijn);
4. Schulden ontstaan door het letsel.

TIP! Om te bepalen of sprake is van kosten die beschouwd kunnen worden als schade kunt u uzelf de vraag stellen of u deze kosten ook had gemaakt indien u geen letsel zou hebben gehad.

Gemiste inkomsten
Bij gemiste inkomsten gaat het om de loopbaanschade en de ouderdomspensioenschade. Er zal een vergelijking gemaakt moeten worden tussen uw huidige loopbaan (inkomenssituatie) en uw loopbaan die u had kunnen hebben indien u niet ziek was geworden.
Bij het bepalen van de loopbaanschade zal wel rekening worden gehouden met:

• Uitkering MIP;
• WIA/ WAO uitkering;
• Inkomsten uit arbeid.

Kortom, bij het vaststellen van gemiste inkomsten gaat het om het tekort bovenop eventuele uitkering (MIP/WAO/WIA/ inkomsten uit arbeid).
Er zal dus ook gekeken moeten worden naar de loopbaan (en inkomsten) die de Libanonveteraan had kunnen hebben als hij niet ziek was geworden.
In sommige gevallen waarbij de veteraan een MIP en een WAO/WIA uitkering heeft, kan niet uitgesloten worden dat de gemiste inkomsten minimaal dan wel nihil zullen zijn.

Smartengeld
Smartengeld of anders gezegd immateriële schade is een vergoeding voor de pijn, het verdriet en het leed waarmee de veteraan geconfronteerd wordt. Ook nu gaat het om de restschade smartengeld! Ik bedoel daarmee te zeggen dat de bijzondere invaliditeitsverhoging (BIV) beschouwd wordt als een smartengeld compensatie.
LET OP! Ontvangt u een bijzondere invaliditeitsverhoging via het Abp? Zo ja, dan kunt u in beginsel geen smartengeld meer claimen.

Bewijs van schade
Wie eist die bewijst! Dit is het algemene beginsel en geldt ook voor de Libanonveteranen. Dat betekent dan ook dat hoe meer documenten van de schade overgelegd kunnen worden, des te beter de schadeclaim onderbouwd kan worden.
Verzamel dus:

• Bonnetjes van uitgaven;
• Arbeidscontracten;
• Jaaropgaven;
• Beslissingen UWV over de WAO of WIA;
• Beslissingen ABP.

TIP! Als u geen jaaropgaven hebt bewaard, dan kunt u contact opnemen met de belastingdienst om een IB-60 formulier aan te vragen. Op een IB-60 formulier wordt per jaar uw belastbaar inkomen vermeld. U kunt tot 10 à 15 jaar terug de formulieren opvragen. Vraag dus de IB-60 formulieren over de afgelopen jaren op. Ga zover mogelijk terug in de tijd.

De regeling Volledige Schadevergoeding Veteranen is een rechtspositionele regeling met het doel de schade van veteranen volledig te compenseren. Er zijn een aantal voorwaarden waaraan de veteranen moeten voldoen om aanspraak te kunnen maken op deze schadevergoedingsregeling:

• Na 1 juli 2007 de dienst verlaten (of Mip aanvraag na 1 juni 2012);
• Dienstverband voor de PTSS (of andere psychische- of lichamelijke klachten) is vastgesteld;
• Er bestaat een medische eindstatus voor uw letsel (u bent uitbehandeld en de klachten zullen niet meer verminderen).

De meeste Libanonveteranen kunnen geen beroep doen op de Regeling Volledige Schadevergoeding. Veel Libanonveteranen hebben hun militair invaliditeitspensioen al voor 1 juni 2012 aangevraagd.

Heeft u na 1 juni 2012 een militair invaliditeitspensioen aangevraagd en heeft u vanuit het ABP een beslissing ontvangen waarmee uw invaliditeit definitief is vastgesteld? Zo ja, neem dan direct contact met ons op om uw schade vast te stellen en te claimen bij defensie.

De regeling “Ereschuld” is een regeling voor de zogenoemde ‘oude’ veteranen die na een uitzending getraumatiseerd zijn geraakt (PTSS door oorlog). Denk daarbij onder andere aan de uitzendingen naar:

• Libanon;
• Cambodja;
• Srebrenica;
• Bosnië;
• Kosovo;
• Afrika.

De voorwaarden om in aanmerking te komen voor de Ereschuld zijn:

• Dienstverbandaandoening (dienstongeval of uitzending);
• Eindstatus;
• Voor 1 juli 2007 de dienst verlaten (en mip voor 1 juni 2012 aangevraagd).

De maximale hoogte van de uitkering Ereschuld bedraagt € 125.000,00. De hoogte van de vergoeding wordt vastgesteld aan de hand van het percentage invaliditeit of arbeidsongeschiktheid met dienstverband.

Heeft u een vergoeding Ereschuld ontvangen, maar niet al uw schade door de uitzending (en) is gecompenseerd? Neem contact met ons op. Wij kunnen beoordelen of u aanspraak kunt maken op een aanvullende schadevergoeding.