Posttraumatische stressstoornis, vaak afgekort als PTSS, is een ernstige psychische aandoening die kan optreden na blootstelling aan een traumatische gebeurtenis. Mensen die beroepsmatig worden blootgesteld aan traumatische situaties, zoals brandweerlieden, militairen en politieagenten lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van PTSS. In deze blogpost zullen we dieper ingaan op wat PTSS is, hoe het brandweerlieden treft en welke juridische steun beschikbaar is voor brandweerlieden die worstelen met deze aandoening.
Wat is PTSS?
PTSS is een psychische aandoening die kan optreden na een ernstige traumatische gebeurtenis, zoals een ernstig ongeval, confrontatie met (dodelijke) slachtoffers en geweld. Deze ervaringen kunnen resulteren in intense, verontrustende gedachten en gevoelens gerelateerd aan de traumatische gebeurtenis lang na de gebeurtenis zelf. Symptomen van PTSS kunnen zijn: flashbacks, nachtmerries, ernstige angst, en onbeheersbare gedachten over de gebeurtenis.
Hoe wordt PTSS gediagnosticeerd bij brandweerlieden?
Het diagnosticeren van PTSS bij personeel van de brandweer dient te gebeuren door medisch professionals (psychiater en/of psycholoog). Aan de hand van gespecialiseerd onderzoek kan vastgesteld worden of sprake is van PTSS. Een veel gebruikt instrument is de zogenaamde CAPS-vragenlijst waarbij aandacht wordt besteed aan de symptomen van de patiënt, de duur van de symptomen en de mate waarin de symptomen het dagelijks leven van de patiënt beïnvloeden.
Behandelingsopties voor PTSS bij de brandweer
Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar voor brandweerlieden die met PTSS worstelen. Deze omvatten psychotherapie, cognitieve gedragstherapie, traumagerichte cognitieve gedragstherapie, EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) en medicatie. Het is essentieel dat brandweerlieden die met PTSS symptomen kampen zo snel als mogelijk professionele medische hulp zoeken, aangezien onbehandelde PTSS kan leiden tot ernstige en blijvende gevolgen.
Preventieve maatregelen tegen PTSS bij de brandweer
Het proberen te voorkomen van PTSS is net zo belangrijk als het behandelen ervan. Brandweerlieden en hun werkgevers kunnen diverse preventieve maatregelen nemen, zoals het vergroten van de mentale weerbaarheid, het herkennen van PTSS klachten met het doel zo snel mogelijk hulp in te roepen, het aanbieden van bedrijfsopvang, het faciliteren van professionele medische begeleiding, het verzorgen van een financieel vangnet en het bieden van hulp bij re-integratie.
PTSS en de rol van collega’s en familie
De steun van leidinggevenden, collega’s en familie speelt een cruciale rol in de vroegtijdige herkenning en behandeling van PTSS. Door te weten waar ze op moeten letten en hoe ze kunnen helpen, kunnen zij een verschil maken in het leven van een brandweerman met PTSS. Het is daarom belangrijk dat leidinggevenden, collega’s en naaste familie worden geïnformeerd over de mogelijke symptomen bij PTSS en maatregelen die getroffen kunnen worden.
Het belang van het doorbreken van het stigma rond PTSS bij brandweerlieden
Een open gesprek over geestelijke gezondheid en PTSS kan helpen het stigma te verminderen en brandweerlieden aanmoedigen om hulp te zoeken wanneer ze deze nodig hebben. Gevoelens van schaamte en een ‘macho-cultuur’ kunnen ertoe leiden dat geen hulp wordt gezocht. Vroegtijdig signaleren van klachten en het zoeken van hulp, verkleint het risico op chronische PTSS.
Het effect van PTSS op het leven en werk van een brandweerman
PTSS kan een diepgaande impact hebben op het leven en werk van een brandweerman. Mogelijke klachten kunnen zijn:
- in- en doorslaapproblemen;
- concentratieproblemen;
- woede uitbarstingen;
- herbelevingen;
- nachtmerries;
- communicatieproblemen.
Deze klachten kunnen het volledige leven van een brandweerman en zijn gezin ontwrichten. Niet zelden leidt PTSS tot (tijdelijke) arbeidsongeschiktheid, financiële problemen, relationele problemen, sociaal isolement en het misbruik van alcohol en drugs.
De klachten hebben mogelijk ook negatieve invloed op het gebied van arbeid en gedacht kan worden aan:
- conflicten met leidinggevenden en collega’s;
- het maken van fouten door concentratieproblemen;
- roekeloos gedrag;
- mijden van situaties;
- te laat komen.
Kortom, PTSS kan ernstige en blijvende gevolgen hebben met forse financiële schade zeker als komt vast te staan dat werken door de PTSS niet meer mogelijk is.
Juridische rechten en ondersteuning voor brandweerlieden met PTSS
PTSS is een ernstige aandoening die kan leiden tot blijvende gezondheid en financiële schade. De financiële impact en dus de schade kan flink oplopen. Denk aan mislopen van inkomen, pensioenschade, kosten voor medische hulp, reiskosten etc etc.
Vanwege het aanzienlijke risico op PTSS bij de brandweer, dient de werkgever te zorgen voor een stevig pakket aan maatregelen om PTSS te voorkomen. En als de PTSS niet voorkomen kan worden de schade zo klein als mogelijk te houden. Dit heet de zorgplicht van de werkgever.
Als de werkgever onvoldoende zorg verleent waardoor de werknemer schade oploopt tijdens het werk, dan is de werkgever daarvoor juridisch aansprakelijk. In zo’n situatie moet de werkgever alle financiële schade van de werknemer vergoeden.
PTSS bij brandweerlieden: erkenning en aansprakelijkheid
Erkenning van PTSS als beroepsgerelateerde ziekte bij brandweerlieden is in tegenstelling tot de politie en defensie nog geen gemeengoed. Dat laat ook zien dat PTSS bij de brandweer op dit moment nog niet is ingebed binnen de organisatie met het gevolg dat de brandweerman of -vrouw de gevolgen van de PTSS niet zelden zelf dient te dragen.
Om de gevolgen of anders gezegd de schade door de PTSS vergoed te krijgen, zal de brandweer (werkgever) aansprakelijk gesteld moeten worden. Dit betekent een juridische procedure tegen de werkgever waarbij het doel is de erkenning van de aansprakelijkheid en een vergoeding van de schade.
Als het gaat om de erkenning van de aansprakelijkheid dan zal moeten vast komen te staan, dat de werkgever zijn zorgplicht heeft geschonden.
Het verkrijgen van een schadevergoeding in het geval van een beroepsgerelateerde PTSS is een ingewikkeld proces waarvoor deskundige rechtsbijstand nodig is. Het is van belang dat een deskundig letselschade advocaat met ervaring op het gebied van PTSS en geüniformeerden wordt ingeschakeld.
Hoe de advocaten van Dolderman Letselschade Advocaten kunnen helpen
Bij Dolderman Letselschade Advocaten begrijpen we de uitdagingen waarmee brandweerlieden met PTSS te maken kunnen krijgen. Ons team van gespecialiseerde advocaten heeft specifieke ervaring met het bieden van rechtsbijstand aan geüniformeerden en denk daarbij aan militairen, politieagenten en brandweer. Dat maakt dat DLSA een unieke positie in Nederland heeft.
Neem vrijblijvend contact met ons op en wij informeren u graag verder over uw rechten en mogelijkheden tot het claimen van schade bij beroepsgerelateerde PTSS bij de brandweer.
